Kronik Böbrek Hastalığının 10 İşareti

Pek çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de çoğu yetişkin, kronik böbrek hastası olduğunun farkına varmadan yaşamına devam ediyor. Kronik böbrek hastalığının çeşitli fiziksel belirtileri olmakla birlikte, kişiler çoğu zaman bu belirtileri farklı durumlara yorarlar. Ayrıca kronik böbrek hastalığı olanlar, hastalığın belirtilerini ancak son evrelere doğru, böbrek işlevleri azalmaya başladığında veya idrarda yüksek miktarda protein görüldüğünde fark etmeye eğilimlidirler. Bu nedenledir ki, hastaların sadece % 10’u kronik böbrek hastası olduklarının bilincindedirler.

Hastalığın kesin teşhisi ancak tıbbi tetkiklerle konulabilirse de, kişide böbrek hastalığını düşündürecek 10 temel işaretten bahsetmek mümkündür. Yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve aile geçmişinizde böbrek yetmezliği varsa veya 60 yaşın üzerindeyseniz, böbrek hastalığı açısından yıllık düzenli kontrollerinizi yaptırmanız önemlidir. Doktorunuza mutlaka hissettiğiniz belirtilerden ve şikayetlerinizden bahsettiğinize emin olun, gerekirse doktor ziyaretinizden önce yaşadığınız sıkıntıları notlar ederek yanınızda götürmeyi ihmal etmeyin.

1. Daha yorgunsanız, daha az enerjiniz varsa veya dikkatinizi odaklamakta sorun yaşıyorsanız… Böbrek işlevlerindeki ciddi bir azalma, kanda zararlı madde (toksin) ve kirlilik oranını arttırır. Bu da kişilerde yorgunluk, zayıflık ve dikkat toplamada zorlanmaya neden olur. Böbrek hastalığının yol açtığı bir diğer sorun ise güçsüzlüğe ve yorgunluğa neden olan ve “anemi” adı verilen kansızlıktır.
2. Uyuyamıyorsanız… Böbrekler olması gerektiği şekilde filtre işlevini yerine getiremezse, idrarla atılması gereken zararlı maddeler (toksinler) kanda bulunmaya devam ederler. Bu da uyumayı oldukça zorlaştırır. Kronik böbrek hastalığı ile obezite arasında da bir bağlantı vardır ve uyku apnesi adı verilen sorun, kronik böbrek hastalarında genel nüfusa oranla daha sık görülür.
3. Cildiniz kuruyorsa ve kaşınıyorsa… Sağlıklı böbrekler birçok önemli görev üstlenirler. Vücuttan atıkları ve fazla sıvıyı uzaklaştırırlar, kırmızı kan hücrelerinin yapımına yardım ederler, kemiklerin güçlü kalmasını sağlarlar ve vücudun mineral dengesini korurlar. Böbrekler kandaki mineral ve besin dengesini sağlayamazsa ortaya çıkan kuru ve kaşıntılı cilt sorunu, çoğu zaman kronik böbrek hastalığının eşlik ettiği mineral ve kemik hastalığının habercisi olabilir.
4. Daha sık idrara çıkma ihtiyacı hissediyorsanız… Her zamankinden daha sık ve özellikle geceleri idrara çıkma ihtiyacı hissediyorsanız, bu durum böbrek hastalığının bir belirtisi olabilir. Böbreklerdeki filtrelerin hasar görmesi, idrara çıkma dürtüsünde artışa neden olur. Bazı durumlarda ise idrar yolları enfeksiyonunun veya erkeklerde prostat büyümesinin bir işareti olabilir.
5. İdrarınızda kan görüyorsanız… Sağlıklı böbrekler, idrar oluşturarak atıkları vücuttan uzaklaştırıken, kan hücrelerini vücutta tutarlar. Ancak böbreklerdeki filtreler hasar gördüğünde, kan hücreleri idrara sızıntı yaparlar. Böbrek hastalığının işaret eden belirtilere ek olarak idrarda kan görülmesi tümörlere, böbrek taşlarına veya enfeksiyona da işaret edebilir.
6. İdrarınız köpüklüyse… Özellikle sifonu birden fazla defa çekmenizi gerektirecek kadar aşırı köpüklü idrar, idrarda protein olduğunu gösterir. Aynı yumurta çırpmışçasına bir görünüme sahip olan bu köpükler, idrarda genelde rastlanan bir protein olan “albumin”dir ve yumurtada bulunan proteinle aynıdır.
7. Gözlerinizn etrafında inatçı şişlikler varsa… İdrardaki protein böbreklerdeki hasarın erken işaretidir ve proteinin idrara sızmasına yol açar. Gözlerinizin etrafındaki geçmek bilmeyen şişlikler, böbreklerinizin fazla miktarda proteini vücüdunuzda tutmak yerine idrarınıza sızdırması yüzünden ortaya çıkabilir.
8. Ayak bilekleriniz ve ayaklarınız şişiyorsa… Azalan böbrek işlevleri sodyum tutulumuna, dolayısıyla ayaklarınızın ve ayak bileklerinizin şişmesine neden olur. Eller ve ayak parmakları gibi uç organlardaki şişlikler, kalp hastalıklarının, karaciğer hastalıklarının ve kronik bacak damarı hastalıklarının belirtisi de olabilir.
9. İştahızın azalmışsa… Çok genel bir belirti olmakla birlikte, düşük böbrek işlevi nedeniyle artan atık/zehirli maddeler (toksinler), iştah azalmasının nedenlerinden biri olabilir.
10. Kaslarınıza kramp giriyorsa… Vücudun sıvı ve mineral (elektrolit) dengesizliği, böbreklerin işlev bozukluğunun bir sonucu olabilir. Örneğin düşük kalsiyum düzeyi ve iyi kontrol edilemeyen fosfor, kas kramplarının oluşmasına katkıda bulunabilir.