Periton Diyalizi Nedir?

Karın diyalizi olarak da adlandırılan periton diyalizi, son dönem böbrek hastalığının tedavisinde uygulanan yöntemlerden birisidir.

Periton diyalizi için hastanın karın boşluğu içine yumuşak ve giysilerin altında dışarıdan fark edilmeyen bir kateterin yerleştirilmesi gerekir. Kateter yerleştirme işlemi ameliyathanede cerrahi olarak veya nefroloji uzmanları tarafından yatak başında yapılabilir. Yaklaşık 30 dakika süren basit bir girişimdir.

Kateter yerleştirildikten sonra karın boşluğu içine belirli aralıklarla yaklaşık 2 litrelik diyaliz sıvısı doldurulur, bu sıvı uygulanan periton diyalizi yöntemine göre belirli süre bekletildikten sonra boşaltılır ve yeniden taze diyaliz sıvısı doldurulur. Kanda birikime uğrayan toksik maddeler ve fazla sıvı periton zarından karın boşluğundaki diyaliz sıvısına geçer ve boşaltılan diyaliz sıvısı ile de vücuttan uzaklaştırılır.

Diyaliz sıvısının karın boşluğu içine doldurulması ve boşaltılması hasta veya yakınları tarafından elle yapılabildiği gibi, makine aracılığıyla da gerçekleştirilebilir. Periton diyalizinin sürekli ayaktan periton diyalizi olarak adlandırılan elle yapılan tipinde günde 4-5 kez doldurma ve boşaltma yapılır ve diyaliz sıvısı karın boşluğunda yaklaşık 6 saat bekletilir. Makine aracılığıyla yapılan periton diyalizi ise gece hasta uyurken uygulandığından, hastanın gün boyu serbest kalmasını sağlar. Bu yönüyle özellikle çalışan ve okuyan hastalar için avantajlıdır. 

Periton diyalizi bazı bağırsak hastalıkları, karın içinde yapışıklıklar, fıtık ve ciddi psikiyatrik bozukluğu olmayan tüm hastalara uygulanabilir.

Kalp ve damar hastalığı, kanama eğilimi, şiddetli kansızlığı, karaciğer hastalığı olan hastalarda, daha serbest sıvı almak ve beslenmek ve daha aktif yaşamak isteyen, iğne girişlerinden korkan, çalışan ve okuyan hastalarda, özellikle de diyaliz tedavisine yeni başlayan hastalarda periton diyalizi öncelikle tercih edilebilir.

Sürekli diyaliz yapan periton diyalizinin en önemli avantaj üre, kreatinin, potasyum gibi zararlı maddelerin kandaki düzeyinin ve vücutta sıvı dengesinin sabit seyretmesi ve hastaların daha serbest beslenebilmesidir. Ayrıca, periton diyalizi merkeze bağımlı olmayan hastaların evlerinde, iş yerlerinde kendi kendine uyguladığı bir diyaliz yöntemi olduğundan, hastalara daha aktif bir yaşam olanağı sunar.

Periton diyalizinin en olumsuz yönü olan karın zarı enfeksiyonunun sıklığı, günümüzde kullanılan modern periton diyalizi sistemleri ile oldukça azalmıştır.

Birçok avantajlı özelliği dikkate alındığında, özellikle diyalize yeni başlayan hastalarda periton diyalizinin tercih edilmesi hastalara daha kaliteli ve daha uzun bir yaşam sağlayabilir.